Gradówka to schorzenie objawiające się zgrubieniem powieki, powstałym ze względu na przewlekły stan zapalny gruczołu natłuszczającego brzegi powiek. Gradówka na pierwszy rzut oka może przypominać jęczmień, dlatego też często to właśnie na niego wskazuje się przy pierwszej diagnozie.
Czym jest i jak powstaje gradówka?
Przyczyną występowania gradówki zazwyczaj jest zatkane ujście gruczołu Meiboma, które powoduje z kolei zakażenie gronkowcami lub innymi bakteriami. Schorzenie te najczęściej występuje u osób, które zmagają się z trądzikiem oraz łojotokowymi zapaleniami skóry. Może występować również u dzieci, u których nie wyrównano wady wzroku. Należy wspomnieć, że na powiekach znajduje się kilka rodzajów gruczołów mających za zadanie ochronę oka. Jeżeli więc w jednym z nich dojdzie do zapalenia, wtedy płyn łzowy zostanie zatrzymany, a następnie nadkażony przez drobnoustroje. Dlatego na oku może powstać jęczmień. Patogenem, który przyczynia się do zapalenia gruczołów jest gronkowiec, który występuje na skórze.
Wśród objawów gradówki, w pierwszej kolejności powstają niebolesne zgrubienia powiek, które charakteryzować może wyraźny, białawy, ale także niebolesny guzek zlokalizowany na górnej lub dolnej powiece. Gdy nastąpi zapalenie, skóra nad guzkiem może być zaczerwieniona. Powieka staje się obrzęknięta, a oko podrażnione. Jednak po kilku dniach objawy ustępują, by na ich miejscu pozostał rosnący twardy guzek, a skórę znajdującą się pod nim można z łatwością przesuwać.
Gradówka wymaga konsultacji lekarskiej wtedy, gdy objawy gradówki utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie oraz towarzyszy temu dotkliwy ból oka wraz z pogorszeniem widzenia. Bywają przypadki, kiedy gradówka ulega samowyleczeniu, a także może ustąpić po zastosowaniu odpowiednich kropli z antybiotykami oraz sterydami, Gdy środki te nie są wystarczające, wtedy konieczna jest operacja chirurgicznego wycięcia zmiany.
Diagnostyka, czyli jak rozpoznać oraz jak się leczy gradówkę?
Gradówkę diagnozuje się zwykle poprzez wywiad lekarski oraz badania kliniczne przy użyciu lampy szczelinowej. Lekarz w trakcie badania dokładnie bada powiekę, gałkę oczną, a także tkankę wokół oczodołów. W ten sposób można stwierdzić obecność obrzęków, tkliwości, zaczerwienień, guzków, czy nawet występowanie ropnego czopka.
W początkowych fazach leczenia należy stosować ciepłe okłady, które zmniejszą stan zapalny. Wykonuje się je kilka razy dziennie na czas od 15 do 20 minut. Jeżeli w tym czasie nie nastąpi poprawa, należy ponownie udać się do lekarza, gdyż ewentualnie może być konieczne przeprowadzenie operacji chirurgicznej mającej na celu usunięcie guzka (pod znieczuleniem ogólnym).
Dobrym sposobem na leczenie gradówki może okazać się również masaż. W odpowiednim wykonaniu zdecydowanie zmniejszy występujący obrzęk poprzez odprowadzenie zalegającej w gruczołach masy.
Warto również zadbać o przeciwdziałanie gradówce. Szczególnie, gdy przejawia się do niej skłonności. Dlatego każdego dnia należy przemywać powieki czystym wacikiem zwilżonym w ciepłej wodzie. Ten sposób pozwoli na wyeliminowanie ryzyka zatkania ujścia gruczołu Meiboma. Należy również zadbać o staranne zmywanie makijażu oraz nie chodzić w zużytych szkłach kontaktowych, a także regularnie przepłukiwać oczy. Zapobiegawcze masaże powiek również sprawią, iż nie nagromadzą się złogi łoju, a co za tym idzie, nie powstaną stany zapalne prowadzące m.in. do gradówki.
